Het is veelgehoorde kritiek op de grote banken, zeker ook op ING: dat ze in tijden van klimaatverandering tientallen miljarden lenen aan de fossiele sector. Ze zijn, in de woorden van activisten, ‘de bankiers van de klimaatcrisis’.
Banken zeggen op hun beurt dat zij via leningen in gesprek kunnen blijven met deze sector, en bedrijven kunnen aansporen te vergroenen. Maar wanneer is de maat vol? Wanneer wijst een bank een vervuilende klant definitief de deur?
Uiterlijk in 2040, zegt ING nu. De bank plakt voor het eerst een einddatum op de financiering van olie- en gaswinning. In 2030 wil ze leningen aan bedrijven die olie en gas winnen met 35 procent hebben verminderd.
De bank zegt de beslissing te hebben genomen naar aanleiding van de klimaattop in Dubai. Ruim een week geleden werd daar afgesproken afstand te nemen van olie en gas. Toevallig, of juist niet: in november had Milieudefensie aangekondigd een klimaatzaak te willen starten tegen een bedrijf uit de financiële sector. ING stond ook op het lijstje potentiële doelwitten.
In ieder geval loopt ING, vindt hoofd business ethics Arnaud Cohen Stuart, met zijn doelstellingen „voorop” in vergelijking met andere internationale grootbanken.
Lees ook
‘We snappen heel goed dat mensen concretere bewijzen willen zien van engagement’
Stoppen per 2040: hoe gaat dat er in de praktijk uitzien?
Cohen Stuart: „Dat betekent dat we dan geen leningen meer hebben uitstaan aan bedrijven die geld verdienen aan oppompen van olie en gas.
„Leningen lopen drie tot vijf jaar. Komende jaren blijven we met onze klanten in gesprek over hoe zij hun bedrijfsmodel gaan omzetten naar een model dat in lijn ligt met het Parijsakkoord. Als bedrijven niet blijken te verduurzamen, dat niet willen, dan stoppen we met financieren. We verwachten dat het rond 2035 wel duidelijk is waar bedrijven staan, of we met ze doorgaan.”
2035 ligt meer dan tien jaar in de toekomst, waarom besluiten jullie dan pas?
„We kunnen niet van de ene op de andere dag overstappen op een ander energiesysteem. We zijn nog te afhankelijk van olie en gas in onze dagelijkse maatschappij. De oproep op de klimaattop is: transition away van fossiele brandstoffen. Wij geven daar invulling aan op een hele concrete en vooruitstrevende manier: door echt voor een phase-out te gaan, en er een datum op te plakken.
„Daarnaast kiezen we ervoor in 2030 de financiering die puur gaat over de winning van fossiele energie – nu ruim vier miljard – op onze balans 35 procent te hebben verkleind ten opzichte van 2019.”
Hoe zit het met obligaties? Banken, zeker ook ING, helpen fossiele bedrijven aan miljarden euro’s financiering door ze te ondersteunen in het uitgeven van obligaties en daar kopers voor te vinden.
„Een obligatie is een dienst die we verlenen aan sommige belangrijke klanten. Maar als zulke bedrijven geen leningen meer bij ons hebben, dan zullen ze ook geen obligatie van ons krijgen. Kortom: in 2040 helpen we ook niet meer met obligaties voor olie- en gaswinning.”
De doelen gaan om ‘upstream’, oftewel het oppompen van olie- en gas. ING leent nog veel meer geld uit aan de ‘midstream’ en ‘downstream’. Zo wijst Fossielvrij NL erop dat ING een grote financier is van een nieuwe gas-infrastructuur in de VS. Daar gelden de doelen niet voor. Waarom niet?
„Upstream, het begin van de keten, is daar waar olie en gas wordt gewonnen. De midstream gaat over vervoer en opslag van energie en downstream gaat over het verwerken van olie en gas voor allerlei producten in bijvoorbeeld de chemische industrie en farmaceutische industrie. Een gaspijpleiding, bijvoorbeeld, valt onder midstream. Maar daar kan je in de toekomst ook waterstof doorheen laten lopen. We moeten die infrastructuur niet op voorhand afschrijven. Wel leggen we onszelf voor de midstream een doelstelling op om de CO2-voetafdruk naar beneden te brengen.”
Jullie stellen jezelf ook ten doel om het bedrag aan financieringen voor hernieuwbare energie dat jullie jaarlijks beschikbaar stellen, te verdrievoudigen ten opzichte van 2022, naar 7,5 miljard euro in 2025. Hoe krijg je zo snel de investeringen in hernieuwbare energie omhoog?
„We zijn al zeer actief in de markt en een grote Nederlandse financier van hernieuwbare energie. Nu hebben we in totaal grofweg 10 miljard euro uitstaan aan leningen in deze sector. Wat we gaan doen is het bedrag van extra leningen dat we jaarlijks beschikbaar stellen aan de markt, omhoog brengen van 2,5 miljard naar 7,5 miljard. Denk aan het uitbreiden van leningen aan waterstof en wind op zee.”
Uiteindelijk, onder de streep, gaat er op deze manier nog jaren veel meer geld van ING naar de fossiele sector dan naar hernieuwbare energie.
„We financieren inderdaad meer dat niet duurzaam is, dan dat wel duurzaam is. We zijn als bank een weerspiegeling van de maatschappij. 80 procent van onze economie draait nog op fossiele brandstoffen. We zijn een economie in transitie, en ook een bank in transitie. Uiteindelijk geldt: als je door ons gefinancierd wil blijven, moet je meebewegen met het anderhalvegraad-scenario.”
Lees ook
Bagatelliseer deze klimaattop niet: gezamenlijk kozen 197 landen voor afscheid fossiel
Leeslijst
